Domy ibadytów

domy ibadytow

Parter ibadyckiego domu zajmowało zwykle główne pomieszczenie z wyjściem do ogrodu. W tak zacienionym domu w największe nawet upały panował przyjemny chłód. Ibadyci umieli przetransponować życie społeczne mieszkańców na formy architektoniczne pozostające w zgodzie z tradycją życia rodzinnego zróżnicowanego według płci i wieku. Tak więc obok intymnej przestrzeni dla kobiet którą stanowiło wnętrze domu istniała wydzielona odrębna przestrzeń dla mężczyzn. Inne miejsce w domu zajmowali dorośli a inne dzieci czy starcy.

Nawet cmentarz będący przestrzenią martwą przeciwstawiony był przestrzeni żywej a część religijna miasta oddzielona wyraźnie od części świeckiej. Budowle ibadytów wywarły wpływ na wielu słynnych architektów między innymi na Le Corbusiera. Mauzoleum Sidi Brahima w AlAttafie (ElAtteul) stanowiło inspirację jego słynnej kaplicy wzniesionej w latach 19501955 w Ronchamp. Kiedyś jadąc drogą winnic na południu Francji zboczyłam za znakiem wskazującym drogę do tej kaplicy. W słoneczne popołudnie kiedy ją oglądałam światło przesącza się przez górne otwory wieży skupiając się na jednym centralnym punkcie na ołtarzu. Nic poza tym nie rozprasza uwagi człowieka.

Podobnie jest w mauzoleum Sidi Brahima w AlAttafie. Również Fernand Pouillon studiował zabudowę Muzabu przed realizacją swych projektów architektonicznych tak świetnie nawiązujących do algierskiego krajobrazu i zwyczajów mieszkańców. Jest to największy hołd złożony przez współczesnych architektów genialnym budowniczym Pentapolu. W architekturze ibadytów piękno i funkcjonalność są ze sobą stopione stanowiąc idealną ilustrację wprowadzonego przez Le Corbusiera pojęcia maszyny do mieszkania.

Miasto ibadytów jest olbrzymim domem a jego wąskie uliczki nieraz tak wąskie że trzeba przylgnąć do muru by przepuścić objuczonego koszami osiołka korytarzami. Tak budowane są wszystkie grody Pentapolu. Dlatego niełatwo odróżnić na pierwszy rzut oka Ghardaję od Maliki Bu Nura czy AlAttafu. Wyjątek stanowi Bani Jazkan nad którym dominuje wieża forteczna i minaret w formie dzbana wzmacniający w owych czasach kiedy nie znano jeszcze wzmacniaczy elektronicznych żarliwość głosu muezina.

Konsultacje: www.aleremonty.com.pl

Zobacz także